Markestenen en markegrenzen in Twente

De gemeente Beltrum

De gebied van de gemeente Beltrum was het gedeelte van kerspel Groenlo, dat buiten het schependom (wigbold) van Groenlo lag.
In 1795 werd Beltrum een zelfstandige gemeente. Bij koninklijk besluit van 17 februari 1819 werd Beltrum bij de gemeente Eibergen gevoegd, na onenigheid met burgemeester J.B.A. Batenburg van Beltrum en de Gedeputeerde Staten. Rechterlijk gezien behoorde de gemeente al tot het kanton (Vredegerecht) Eibergen sinds 1811. Hierdoor ontstond er een onderscheid naar mentaliteit en oriëntatie - die van het katholieke en stadse Groenlo en het hervormde Eibergen.
Dat Beltrum niet bij Groenlo werd gevoegd werd mede veroorzaakt door het feit dat de oude Gelderse steden na het herstel van de onafhankelijkheid in 1813 een bijzondere positie kregen binnen de provincie die herinnerde aan de periode van ridderschap en steden tot 1795. Daardoor werd de oude stadsgrens (dat is: de stadsvrijheid / het schependom / het wigbold) de nieuwe gemeentegrens. Pas de fusie van de gemeenten Groenlo en Lichtenvoorde en delen van de gemeente Eibergen, waaronder Zwolle, delen van Avest en Voor-Beltrum in de nieuwe gemeente Oost Gelre, betekende voor deze buurschappen het einde van de in 1236 ontstane scheiding tussen de stad en het kerspel Groenlo.¹

Beltrum was tot 2015 (?) nog wel een kadastrale gemeente. Hieronder de (klikbare) overzichtskaart² van Beltrum uit 1828.

Verwijzingen

1. Deze (schuingedrukte) tekst komt bijna letterlijk van wikipedia, zie ook beltrum-online.
2. Beeldbank RCE, kadastrale kaarten van Groenlo. De overzichtskaart is hier beschikbaar.