LandmarksVredepaal (52.63.67)
De Vredepaal (52.63.67) is de driemarkenpaal tussen de marken Zenderen en Bornerbroek, Ypelo en Almelo.
De paal heeft nummer 44 in de grensbepaling van Borne en is nummer 18 in die van Schoutambt Almelo.
Het nummer 18 is nog te zien op de paal.
Aan de andere kant is een 6 te zien, dit is het rangnummer van Wierden.
(Het Wierdense proces-verbaal noemt geen nummers, maar dit is de 6e paal die genoemd wordt;
de vorige, met nr 5, was de Riemsdijkpaal.)
In 1992 stond de paal nog1, zie ook de foto van Hans Holtmann.
In 2014 werd hij liggend aangetroffen, afgebroken, met het onderstuk nog in de grond.
Aan de Bornse kant van de Vredepaal wordt de grond "het roergebied" genoemd.
Hier hebben zich ongekende taferelen afgespeeld tussen de boeren van het Bornerbroek en het broek te Almelo:
drie eeuwen van twist en wraak nemen.
Op 4 en 5 september 1772 werd aan beide partijen een verdeling aangeboden "van wederzijdse jurisdictie en territoir" waarmee de vrede werd gesloten.
Vandaar de naam Vredepaal2.
In de zomer van 2017 heeft Bert Nijkamp de paal in een werkplaats gehad om deze te restaureren,
zie de foto's.
Daarbij kwam de inscriptie 'IHBD' te voorschijn, wat volgens kenners staat voor 'Heilig huis van Jezus'.
Dit suggereert dat de paal afkomstig is van een gesloopt klooster.
Dit onderstuk is (buiten) te bezichtigen bij Erve Peeze, Wolbeslanden 5 in Bornerbroek.
De paal is met 32 cm breed en 30 cm diep bijna vierkant. Het bovenstuk is 127 cm lang en het onderstuk 75 cm.
Op 31 mei 2019 is het bovenstuk van de paal herplaatst, zie de foto's.
Met dank aan de firma's Holtkamp en Oosterveld is een professionele fundering gelegd.
De Tubantia besteedde vooraf aandacht aan de herplaatsing
en De Wiezer (op blz 6) achteraf.
De paal is 2 meter van de eik af geplaatst, om herhaling van breuk te voorkomen.
De Vredepaal staat van 1891 t/m 1953 op de topotijdreis.
Verwijzingen
- H. Hagens, Almelose grensgeschillen, Jaarboek Twente, p. 108, (1992).
- M.G.E. van Harten-Fransen, Grens- en Markestenen rond de gemeente Borne, (1992).