LandmarksBergmanssteen (60.61.62)
De Bergmanssteen is het driemarkenpunt van de marken Elsen, Rijssen en Enter.
Het werd daarmee ook een driegemeentenpunt (Markelo, Rijssen en Wierden) en is zelfs nu nog van de gemeenten Hof van Twente, Rijssen-Holten en Wierden.
De naam Bergmanssteen wordt genoemd in het proces-verbaal van de gemeente Rijssen.
Het proces-verbaal van Markelo beschrijft hem als 'paal(!) staande in een stuk bouwland bij Bergman'.
Het proces-verbaal van Wierden is het duidelijkst: 'paal staande aan de zuidoostzijde van het bouwland van den heer Dedem van de Gelder, en noordoost het bouwland van G. Bergman, genaamd de Bergmansteen'.
Wat is het nu, paal of veldkei? Mogelijk beide2.
De (houten?) paal is ondertussen verdwenen, de veldkei ligt stevig tussen de wortels van de eik.
Rond 2015 was de steen slecht zichtbaar. Anton Vedder had beter gekeken, en wees me in 2020 op het bestaan van de steen1. Ook in Rijssen was het bestaan niet breed bekend, en 'de ontdekking' werd daarom gemeld in Hart van Rijssen.
De steen staat van 1891 t/m 1934 op de topografische kaart, als grenspaal...
Verwijzingen
- Anton Vedder, per email (14 januari 2020).
- Expliciete vermeldingen van dubbele markeringen (van steen en een gemerkte boom) komen voor in het Markeboek van Lonneker, 7 juni 1671. Daar staat bijvoorbeeld "alwaer eenen grooten keeselsteen leydt, en een boom met een kruys geteykent". Andere (duidelijke) vermeldingen zijn mij niet bekend.